Oahppolágádusa ortnetnjuolggadusat
Čuovvut Sámi oahpahusguovddáža doaimmain lága ámmátlaš skuvlejumis (531/2017) ja lága Sámi oahpahusguovddážis (538/2017). Dáid ortnetnjuolggadusaid rihkkumis sáhttá oažžut ráŋggáštusa. Ráŋggáštus mearrašuvvá lága (531/2017) 9 logu mielde.
1. Juohkehaš skuvlla lahtu lea geatnegas láhttet nu, ahte ovddida bargoráfi, vuogasvuođa ja bargodorvvolašvuođa ja čuovvu buorre láhttenvugiid juohke bealde oahppolágádusas, maiddái olgun, dáhpáhusain, oahppomátkkiin ja bargohárjehallamiin. Áššálaš láhtten ja heađušteami gárvin leat juohkehačča ášši.
2. Oahppi galgá oassálastit skuvlejupmái iežas persovnnalaš máhtu gárvehanplána mielde. Lohkanortnega áigetávvaliid galgá čuovvut ja dáhpáhusaide galgá boahtit gearggusin ja áiggil. Addojuvvon bargibihtáid galgá čađahit dovddolaččat ja áššáigullevaččat. Eretorrumis galgá soahpat ja almmuhit addojuvvon rávvagiid mielde. Čuovvut eretorrumiid gieđahallamis fámus lean njuolggadusaid, rávvagiid ja soahpamušaid.
3. Oahppit ja bargoveahka leat dásseárvosaččat ja čuovvut doaimmain oahppolágádusa doaimmalaš ovttaveardásašvuođa- ja dásseárvoplána.
4. Oahppiin ja bargoveagas lea vuoigatvuohta dorvvolaš ja vuogas oahppan- dahje bargobirrasii ja dasa, ahte oahppan ollašuvvá eastagiid haga.
5. Oahppolágádusa birrasis ja guovllus galgá leat čorgadis. Áššáigullevaš bargobiktasiid ja áššáigullevaš suddjenneavvuid galgá geavahit álo oahppolágádusa oahppanbirrasiin ja bargoeallimis oahppama áigge.
6. Beaivválaš oahpahusa maŋŋá galgá čorget oahppansajiid ja bargansajiid sihke buhtistit ja fuolahit bargoneavvuid jed. Buot bargoneavvuid ja oahppanneavvuid galgá máhcahit iežas sajiide.
7. Oahpaheaddji galgá fuolahit oahppodiimmuidis maŋŋá das, ahte oahppansajiid lásat leat gitta ja čuovggat eret. Eahketbargguid oasis maŋimuš, guhte sajis lea bargan fuolaha áššis.
8. Oahppolágádussii ii oaččo buktit iige doallat hálddus lágas gildojuvvon, váralaš dahje olbmuid vahágahttimii heivvolaš dávvira dahje ávdnasa.
9. Gárrenávdnasiid ja narkotihkaid hálddusdoallan, geavaheapmi, gaskkusteapmi ja gárrenávdnasiid vuollásažžan leahkin oahppolágádusas ja dan birrasis dahje oahppamii laktásan dáhpáhusain earáge sajiin go oahppolágádusa birrasis lea gildojuvvon.
10. Buot oahppolágádusa sajit ja birrasat leat suovahis sajit. Maiddái earáid duhpátbuktagiid (snuvssa, šleađgaduhpát) geavaheapmi lea gildojuvvon buot sajiin oahppolágádusas, maiddái olgun, dáhpáhusain ja oahppomátkkiin. Duhpáhastimii, earáid duhpátbuktagiid dahje seammasullasaš buktagiid geavaheapmái laktásan dávviriid ii oaččo doallat oidnosis skuvlla birrasis. Duhpátbuktagiid doallan hálddus lea gildojuvvon láhkaásaheami mielde vuollel 18-jahkásaččain.
11. Almmolaš dorvvolašvuođas, buollinsuodjalusas, bargodorvvolašvuođas, diehtovuogádagaid geavaheamis ja guovlluid johtolagas ja parkeremis addojuvvon rávvagiid galgá álo čuovvut. Čielga bárteváras galgá dalánaga almmuhit dasa gii lea váras ja dasa gii lea ovddasvástádusas.
12. Mobiilarusttet galgá leat dakkáraš sajis, ahte dat ii hehtte oahpahusa.
13. Buot oahppanbirrasiin galgá álo čuovvut gárvvistuvvon doaibmanrávvagiid.
Stivra 28.9.2023